Στην τελευταία του συνέντευξη ο κ. Σόϊμπλε, έκανε αυτό που αναμένεται από ένα σημαντικό πολιτικό, που ολοκληρώνει μια μεγάλη πορεία: Υπερασπίστηκε το έργο του! Στην προκειμένη περίπτωση, μιλώντας μάλιστα σε ελληνικό ακροατήριο (στον Αλέξη Παπαχελά του SKAI), αναφέρθηκε στην Ελληνική κρίση, σε όλη τη διάρκεια της οποίας έπαιξε κρίσιμο ρόλο.
Tου Θανάση Κ.
Από τα διάφορα που είπε κρατώ το σημείο στο οποίο αναφέρθηκε στην κυβέρνηση Σαμαρά.
Γιατί αυτή η περίοδος είναι σημαντική;
Γιατί τότε, όπως θα δούμε, χάθηκε μια μεγάλη ευκαιρία για τη χώρα.
Και γιατί μόνο αν ξαναμπούμε στο δρόμο που είχε χαραχθεί τότε, θα μπορέσουμε να βγούμε, κάποτε από το τούνελ.
Και για ένα λόγο ακόμα: Γιατί με αυτά που είπε ο Σόϊμπλε, ανατράπηκαν και κάποιοι μύθοι για το τελευταίο διάστημα της διακυβέρνησης Σαμαρά.
Ρωτήθηκε λοιπόν, γιατί δεν δόθηκε στην Ελλάδα η βοήθεια χρέους που της είχαν υποσχεθεί από το Νοέμβριο του 2012.
Και απάντησε ως εξής: Η κυβέρνηση Σαμαρά σημείωσε πράγματι «πολύ μεγάλη πρόοδο» και έβγαλε πρωτογενές πλεόνασμα από το 2013, και μάλιστα την άνοιξη του 2014 πέτυχε να βγει επιτυχώς και στις αγορές για πρώτη φορά…
Αλλά πλησίαζε η εκλογή Προέδρου της Δημοκρατίας στην Ελλάδα που απαιτεί αυξημένη πλειοψηφία 60% [της Βουλής] – πράγμα πολύ δύσκολο – και ο κ. Σαμαράς ζήτησε ένα «μικρό διάλειμμα μεταρρυθμίσεων», γιατί οι αντιστάσεις στις μεταρρυθμίσεις ήταν πολύ μεγάλες μέσα στην Ελλάδα. Και δεν ήταν εύκολο να σχηματιστεί τόσο ευρεία πλειοψηφία.
Και ερχόταν ο Τσίπρας που διακήρυσσε τότε ότι θέλει να παραμείνει στο ευρώ, αλλά χωρίς λιτότητα και χωρίς μεταρρυθμίσεις!
Και συναντήθηκε τότε ο Σόϊμπλε με τον Τσίπρα και του είπε ότι «αν επιμένει σε αυτά που λέει, καλύτερα να μην εκλεγεί γιατί είναι αδύνατο να πραγματοποιήσει τις υποσχέσεις του…»
Να θυμίσω: όλα αυτά τα απαντά ο Σόϊμπλε όταν ερωτάται γιατί δεν έδωσε βοήθεια χρέους στην Ελλάδα μόλις ο Σαμαράς έβγαλε για πρώτη φορά πρωτογενές πλεόνασμα (από 7,5% έλλειμμα που παρέλαβε, πριν δυόμιση χρόνια) όπως ήταν συμφωνημένο.
Κι ενώ είχε επιτύχει ήδη ο Σαμαράς να βγάλει τη χώρα στις αγορές (ενάμιση χρόνο νωρίτερα από το προγραμματισμένο) και να βγει στην ανάκαμψη (ένα χρόνο νωρίτερα απ’ ότι προέβλεπε το μνημόνιο).
Γιατί;
Κι απάντησε ουσιαστικά: Ναι, τα πέτυχε πράγματι ο Σαμαράς, αλλά δεν μπορούσε να εκλεγεί Πρόεδρος της Δημοκρατίας! Κι ερχόταν πια ο Τσίπρας που ήθελε να τα κάνει άνω-κάτω και τον είχα προειδοποιήσει γι’ αυτό, άλλωστε.
Το «μικρό διάλλειμμα μεταρρυθμίσεων», που κατά τον Σόϊμπλε ζήτησε ο Σαμαράς ΔΕΝ ήταν το πρόβλημα. Αφού ήδη υπήρχε «μεγάλη πρόοδος» στην Ελλάδα, όπως παραδέχεται ο ίδιος.
Το ότι ερχόταν ο Τσίπρας, λόγω αδυναμίας εκλογής Προέδρου δημοκρατίας ήταν ΤΟ πρόβλημα!
Γιατί πως θα μας έδιναν τότε βοήθεια χρέους (συν 7,2 δισεκατομμύρια της τελευταίας δόσης) και μετά θα ερχόταν ο Τσίπρας και θα τα αναποδογύριζε όλα από θέση ισχύος μάλιστα;
Η εμμονή του Τσίπρα να μη ψηφίσει Πρόεδρο της Δημοκρατίας ματαίωσε τότε την έξοδο από τα μνημόνια – τουλάχιστον στα μάτια των δανειστών…
Και το κυριότερο: ότι ο Τσίπρας τότε, όχι μόνο εκβίαζε την ανατροπή της κυβέρνησης Σαμαρά, που είχε επιτύχει τέτοια «μεγάλη πρόοδο» (σε ελάχιστο χρόνο), αλλά ο ίδιος απειλούσε να εκτροχιάσει όλη την πρόοδο που είχε επιτευχθεί…
Τώρα βέβαια υπάρχουν πράγματα που μας τα μπερδεύει λίγο ο κ. Σόϊμπλε.
Σε κάποια σημεία δεν μας τα λέει όλα, κι αυτά που λέει δεν είναι πάντα απολύτως ακριβή.
Πρώτον, η υπόσχεση προς την Ελλάδα ήταν να αρχίσει η συζήτηση για βοήθεια χρέους μόλις έβγαζε πρωτογενές πλεόνασμα. Αυτό είχε συμφωνηθεί το Νοέμβριο του 2012.
Κανείς δεν περίμενε ότι η Ελλάδα θα έβγαζε πρωτογενές πλεόνασμα την αμέσως επόμενη χρονιά – το 2013! Κι όταν αυτό πιστοποιήθηκε, περί τα τέλη Απριλίου του 2014, έπρεπε να αρχίσει η συζήτηση για την «ανακούφιση χρέους» στην Ελλάδα. Κατά τα συμφωνηθέντα πάντα.
Στο Eurogroup των αρχών Μαϊου όμως, αυτό δεν έγινε. Γιατί; Δεν μας απαντά!
Ούτε ο Σαμαράς είχε ζητήσει τότε «μικρό διάλειμμα μεταρρυθμίσεων», ούτε τίποτε. (Βέβαια, ούτε αργότερα ζήτησε, όπως θα δούμε – αλλά τέλος πάντων).
Αν άρχιζε η συζήτηση για βοήθεια χρέους στη χώρα τότε, αρχές Μαΐου του 2014, τα πράγματα θα ήταν πολύ διαφορετικά ίσως για την κυβέρνηση Σαμαρά, και για τις ευρωεκλογές (λίγες εβδομάδες αργότερα) και αργότερα.
Αν μη τι άλλο θα ακύρωνε ένα βασικό «επιχείρημα» τις ΣΥΡΙζαίκης προπαγάνδας τότε, που αμφισβητούσε οποιαδήποτε πρόοδο και κραύγαζε ότι μόνο εκείνη μπορεί να επιτύχει κούρεμα χρέους.
Ποια είναι η αλήθεια, λοιπόν;
Πως η κυβέρνηση της Γερμανίας αρνήθηκε να ξεκινήσει επίσημα τη συζήτηση για ανακούφιση χρέους προς την Ελλάδα, γιατί δεν την βόλευε παραμονές των ευρωεκλογών!
Το ελληνικό χρέος και η ανακούφισή του ΔΕΝ είναι ιδιαίτερα «δημοφιλές» θέμα για το γερμανικό εκλογικό σώμα. Και για να μην διακινδυνεύσουν κάποια μικρά εκλογικά ποσοστά στις γερμανικές ευρωεκλογές, έπληξαν τότε καίρια την κυβέρνηση Σαμαρά στην Ελλάδα.
Κάποιοι το συνδέουν αυτό και με ορισμένες άλλες εσωτερικές σκοπιμότητες που υπήρχαν τότε με την επικείμενη ανανέωση θητείας της κας Λαγκάρντ στο ΔΝΤ, για την οποία έπαιξε κεντρικό ρόλο ο Πωλ Τόμσεν.
Και την κα Λαγκάρντ δεν την συνέφερε, εν όψει επανεκλογής της στο ΔΝΤ, να ξεκινήσει τότε συζήτηση περί Ελληνικού χρέους.
Κι έτσι αθέτησαν όλες οι πλευρές – και οι Γερμανοί και το ΔΝΤ – τα «υπεσχεμένα» προς την Ελλάδα. Ή μάλλον τα «ανέβαλαν» για αργότερα, όταν όμως ήταν πολύ πιο δύσκολα πια, για την κυβέρνηση Σαμαρά.
Μικροπολιτικοί λόγοι για την μοιραία αυτή αναβολή, που βόλευε τους «έξω», αλλά χαντάκωνε την Ελληνική κυβέρνηση που, κατά τα λόγια τους, είχε επιτύχει «μεγάλη πρόοδο» ως τότε.
Μπράβο! Συγχαρητήρια!
Και πάμε λίγο παρακάτω: Ο παλαιότερος ισχυρισμός πως η κυβέρνηση Σαμαρά το τελευταίο εξάμηνο είχε τάχα «σταματήσει» τις μεταρρυθμίσεις αποσύρεται πια και επισήμως.
Και δικαίως αποσύρεται: Διότι απλούστατα, όπως προκύπτει από τα στοιχεία, η κυβέρνηση Σαμαρά ΔΕΝ σταμάτησε ούτε καν «φρέναρε» τις μεταρρυθμίσεις το λεγόμενο τελευταίο εξάμηνο του 2014.
Το αντίθετο: τότε έγιναν μερικά από τα πιο τολμηρά βήματα μεταρρυθμίσεων και αποκρατικοποιήσεων (που κι αυτές στη λογική των δανειστών, μετράνε συχνά ως μείζονες «μεταρρυθμίσεις»):
–Το τελευταίο εξάμηνο του 2014 (Ιούλιος) ψηφίστηκε ο νόμος για τη «μικρή ΔΕΗ». Κι άνοιξε ο δρόμος για ουσιαστική απελευθέρωση της αγοράς ενέργειας στην Ελλάδα (που εκκρεμούσε επί δεκαετίες).
–Τότε (Νοέμβριο του 2014) τέλειωσε και ο διαγωνισμός για το «Ελληνικό» που ξεμπλόκαρε για πρώτη φορά από το 2002, ανέδειξε «νικητή» κι άρχισαν οι διαδικασίες για την οριστικοποίηση της «μεγαλύτερης επένδυσης αστικής ανάπλασης στη νότια Ευρώπη»…
–Τότε (Νοέμβριο του 2014) τελείωσε και ο διαγωνισμός για τη «σύμβαση παραχώρησης» των 14 περιφερειακών αεροδρομίων που την κέρδισε η Γερμανική εταιρία Frapport, με τίμημα… τετραπλάσιο απ’ όσο περίμενε η Τρόϊκα!
–Τότε (Νοέμβριο του 2014), ολοκληρώθηκαν και τα stress tests των ελληνικών τραπεζών που κρίθηκαν πολύ ικανοποιητικά, και οι Ελληνικές τράπεζες ανακεφαιαοποιήθηκαν χωρίς να χρειαστεί το ελληνικό δημόσιο να βάλει (ή να δανειστεί) ούτε ένα ευρώ (Ενώ το ΔΝΤ τότε προέβλεπε ότι θα χρειάζονταν άλλα 10 δισεκατομμύρια τουλάχιστον. Και διαψεύστηκε…).
–Τότε (Νοέμβριο του 2014) ολοκληρώθηκε και η «λειτουργική ενοποίηση» των ασφαλιστικών ταμείων με τα ηλεκτρονικά προγράμματα ΗΛΙΟΣ και ΑΤΛΑΣ. Κι ήταν τέτοια η σημασία της μεταρρύθμισης αυτής στο ασφαλιστικό, που η Τρόϊκα είχε αναφέρει ρητά τότε πως δεν θα χρειαστούν άλλες μειώσεις κυρίων συντάξεων στην Ελλάδα! Μόνο δέσμευση ότι δεν θα αυξηθούν για τα επόμενα τρία χρόνια (υπάρχει ρητά στο email Χαρδούβελη).
(Μετά ήλθε ο Τσίπρας, τα ανέτρεψε όλα, και του ζήτησαν τελικά να κάνει κι άλλες περικοπές συντάξεων, όσες περίπου είχαν επιβάλει στις προηγούμενες κυβερνήσεις ως τότε! Περικοπές συντάξεων «αχρείαστες» κατά τα λόγια της ίδιας της Τρόίκας. λίγους μόνο μήνες πριν…).
–Τότε (Οκτώβριο-Νοέμβριο του 2014) έγιναν και πολλά άλλα, όπως η γενίκευση του Ελάχιστου Εγγυημένου Εισοδήματος και οι 100 δόσεις για τις οφειλές στο δημόσιο και τις τράπεζες, ενώ λίγους μήνες πριν είχε ξεκινήσει η πλήρης ασφαλιστική κάλυψη όλων των ανασφάλιστων κλπ. (που την … ξανα-νομοθέτησε ο ΣΥΡΙΖΑ την επόμενη χρονιά και την εμφανίζει ως «δική του» μεταρρύθμιση!).
Όλα αυτά έγιναν από την κυβέρνηση Σαμαρά το κρίσιμο τελευταίο εξάμηνο του 2014! Και μόνον αυτά που έγιναν τότε να είχε κάνει, θα ήταν η μεγαλύτερη μεταρρυθμιστική κυβέρνηση των τελευταίων δεκαετιών…
Πώς είχε «σταματήσει» τις μεταρρυθμίσεις ο Σαμαράς τότε; Απλούστατα δεν τις είχε σταματήσει. Είναι ψέμα!
Και γι’ αυτό ο κ. Σόϊμπλε το αλλάζει αρκετά:
Μας λέει πλέον, οτι ο Σαμαράς δεν είχε σταματήσει ακριβώς τις μεταρρυθμίσεις. Αλλά είχε ζητήσει «ένα μικρό διάλειμμα μεταρρυθμίσεων».
Αλλά και πάλι δεν «κολλάει»;
Πώς είχε ζητήσει «διάλειμμα μεταρρυθμίσεων», και έκανε όλα αυτά μαζωμένα; Παράξενα πράγματα, έτσι;
Ο κ. Σόϊμπλε καταλαβαίνει πως ο ισχυρισμός αυτός είναι λίγο αστήρικτος και επικαλείται τον… ίδιο το Σαμαρά: Το είχε πει στο Βερολίνο, λέει. Μα στο Βερολίνο πήγε ο Σαμαράς το Σεπτέμβριο του 2014…
Από τα τέλη Απριλίου που έπρεπε να ξεκινήσει η συζήτηση για το χρέος, γιατί δεν είχε ξεκινήσει;
Πώς επικαλείται κάτι που έγινε (υποτίθεται) το Σεπτέμβριο, για να δικαιολογήσει αυτά που δεν έγιναν από τον προηγούμενο Μάϊο;
Κομματάκι «πρωθύστερο» αυτό, έτσι;
Κι ακόμα, έψαξα να βρω τις δημόσιες δηλώσεις Σαμαρά-Μέρκελ μετά τη συνάντησή τους στην Καγγελαρία, τον Σεπτέμβριο του 2014.
Δεν υπάρχει πουθενά τότε, δήθεν «αίτημα» του Σαμαρά για «μικρό διάλειμμα» στις μεταρρυθμίσεις.
Υπάρχουν, αντίθετα, δημόσιοι έπαινοι της Καγκελαρίου Μέρκελ προς την κυβέρνηση Σαμαρά για τις μεταρρυθμίσεις που έκανε στην Ελλάδα!
Και το πιο σημαντικό ίσως: Ο ίδιος ο κ. Σόϊμπλε, πρότεινε στο Eurogroup δύο μήνες αργότερα, το Νοέμβριο του 2014, ότι η Ελλάδα είναι έτοιμη και μπορεί να βγει πια από το Πρόγραμμα (το μνημόνιο) από τις αρχές του 2015 και να πάρει και πιστοληπτική γραμμή στήριξης για ένα χρόνο. Και η πρότασή του πέρασε ομόφωνα.
Άρα, ούτε είχε υπάρξει «φρένο» στις μεταρρυθμίσεις, ούτε είχε ζητηθεί «μικρό διάλειμμα μεταρρυθμίσεων»!
Η Ελλάδα είχε κάνει «μεγάλη πρόοδο» κι ήταν έτοιμη τότε να βγει από το μνημόνιο ένα χρόνο νωρίτερα απ’ ό,τι προέβλεπε το Πρόγραμμα…
Αυτό δεν συνέβη διότι απλούστατα ήλθε ο Τσίπρας εκβιάζοντας για εκλογή Προέδρου δημοκρατίας. Όπως επισημαίνει και ο ίδιος ο κ. Σόϊμπλε πλέον.
Δεν ξεκίνησαν τότε τη συζήτηση για το Ελληνικό χρέος ως όφειλαν από τον Μάϊο του 2014 για δικούς τους, εσωτερικούς πολιτικούς λόγους.
Και βρήκαν εκ των υστέρων το «επιχείρημα» ότι δήθεν «ανακόπηκαν οι μεταρρυθμίσεις» στην Ελλάδα το β΄ εξάμηνο του 2014.
Που κι αυτό το παίρνουν πίσω τώρα, και μας λένε ότι… δεν ανακόπηκαν οι μεταρρυθμίσεις, αλλά να… είχε ζητηθεί «μικρό διάλειμμα».
Που ΔΕΝ είχε ζητηθεί…
Αλλά η ουσία είναι ότι ερχόταν ο αλλοπρόσαλλος Τσίπρας και δεν μπορούσαν να βγάλουν την Ελλάδα από τα μνημόνια, όταν ετοίμαζαν νέο «ζουρλομανδύα» για τον Τσίπρα, για τον Βαρουφάκη – τελικά και για την Ελλάδα.
Ο κ. Σόϊμπλε αναγνωρίζει ευθέως Σαμαρά και την τότε κυβέρνηση. Με τον τρόπο του βέβαια…
Κι ας τα λέει λίγο μπερδεμένα σε κάποια σημεία. Κι ας μη λέει όλη την αλήθεια (πράγμα όχι σπάνιο βέβαια για εν ενεργεία πολιτικό). Κι υπόλοιπη αλήθεια δεν θα αργήσει να αποκαλυφθεί. Και θα είναι πολύ συναρπαστική.
ΥΓ. Η «Πρόοδος» που έχει γίνει τώρα στην Ελλάδα, δεν είναι τόσο η «αναγνώριση» του (ύστερου) Τσίπρα. Είναι μάλλον δική του κάλυψη – του ίδιου του κ. Σόϊμπλε! Γιατί, αλλιώτικα θα έπρεπε να παραδεχθεί ότι ο ίδιος απέτυχε.
Και ότι «ο εφιάλτης τελείωσε για την Ελλάδα», που είπε στο τέλος, είναι μάλλον… «καρφί» για τους επόμενους. Γιατί ο ίδιος τα παρέδωσε, υποτίθεται «καλά» τα πράγματα, κι αν χαλάσουν, θα φταίνε οι επόμενοι.
Γι’ αυτό δεν απέκλεισε τελικά να «αλλάξει το Πρόγραμμα» (που κατά τα άλλα… «τελειώνει»), αλλά το παρέπεμψε – κι αυτό – στους επόμενους.
Ούτε δίνει την παραμικρή διαβεβαίωση για «βοήθεια χρέους» – αυτονόητη αφού το Πρόγραμμα «πάει καλά», υποτίθεται, και σύντομα «τελειώνει».
Τίποτε δεν είναι αυτονόητο. Το μόνο που τελειώνει είναι η δική του ευθύνη!
Ουφ!