Τα σοσιαλιστικά πειράματα στηρίχθηκαν στον κρατισμό και χτύπησαν την επιχειρηματικότητα.
Του Θανάση Κ.
Αυτό το ξέρουμε πια πολύ καλά…
Προσοχή όμως: Διάφορα κρατικιστικά μοντέλα φέρθηκαν με διαφορετικό τρόπο σε διαφορετικούς κλάδους επιχειρήσεων…
Άλλες φορές επέτρεψαν την μικρή επιχειρηματικότητα.
Άλλες φορές έθεσαν υπό τον έλεγχό τους τις μεγάλες επιχειρήσεις μόνο.
Άλλες φορές δεν κρατικοποίησαν τις μεγάλες επιχειρήσεις,
αλλά τις «εξάρτησαν» από τα κρατικά συμβόλαια.
Έφτιαξαν δηλαδή μια κρατικοδίαιτη τάξη «αστών» – καπιταλιστών.
Κάθε φορά, όμως οδηγήθηκαν τελικά σε στασιμότητα και υπανάπτυξη.
Κάθε φορά, διόγκωσαν το κράτος και τις δαπάνες για τη συντήρησή του.
Κάθε φορά επέβαλαν τελικά υψηλή φορολογία.
Και κάθε φορά, η μετάβαση σε ανοικτή οικονομία της αγοράς,
χρειάστηκε κάποιο μεγάλο σοκ – ή κάποια αλλεπάλληλα σοκ.
Μερικές φορές παρατεταμένη περίοδο αυταρχισμού,
κοινωνικών εντάσεων ή πολιτικής αστάθειας…
Ενίοτε και αιματηρών συγκρούσεων…
Τελικά, όμως, κάθε φορά, ο κρατισμός κατέρρευσε.
Αυτά είναι τα μαθήματα της Ιστορίας…
Οι ανοικτές οικονομίες έχουν προβλήματα, οδηγούνται σε περιοδικές κρίσεις, αλλά μακροχρόνια δίνουν ανάπτυξη και ευημερία…
Ο κρατισμός, αντίθετα, πάντα οδηγείται σε κρίση, στασιμότητα, χρεοκοπία,
νέες κρίσεις, εντάσεις και εξεγέρσεις
και τελικά δεν γλιτώνει την οριστικά κατάρρευση.
Αυτός ο κανόνας, δεν έχει καμία εξαίρεση…
Αυτά τα μαθήματα ιστορίας, είναι πολύ χρήσιμα γιατί αφορούν το ΣΥΡΙΖΑ και την αποτυχία του ιστορικού του πειράματος.
Που τσάκισε την επιχειρηματικότητα απ’ άκρου σε άκρο,
και συντρίβει παράλληλα τη μεσαία τάξη…
Στις αρχές της δεκαετίες του ’80, η Θάτσερ στη Βρετανία και ο Ρέηγκαν στις ΗΠΑ έσπασαν το φαύλο κύκλο, κρατισμού-υπερχρέωσης, απελευθερώνοντας την επιχειρηματικότητα, από τα οργανωμένα συμφέροντα και τις στρεβλώσεις που εμπόδιζαν τον ανταγωνισμό: τα μεγάλα καρτέλ και τα ισχυρά συνδικάτα, τις κλειστές αγορές, τα εμπόδια εισόδου νέων επιχειρήσεων και τον κρατικό έλεγχο στην παραγωγή.
Οι παρεμβάσεις τους υπήρξαν τολμηρές.
Και η επιτυχία των πειράματος τους θεαματική.
Δεν έκανα όλα όσα ήθελαν, και δεν πέτυχαν σε ό,τι προσπάθησαν…
Αλλά έδωσαν τεράστια ώθηση στις οικονομίες τους
και στην κοινωνική κινητικότητα των χωρών τους.
Η Βρετανία που βούλιαζε συνεχώς όλες τις προηγούμενες δεκαετίες, κατάφερε μετά το 1980 να πάρει τα πάνω της ξανά…
Και η Αμερικανική κοινωνία, που βρίσκονταν σε καθίζηση μετά το σοκ από την ήττα στο Βιετνάμ και τις δύο αλλεπάλληλες πετρελαϊκές κρίσεις της δεκαετίας του ’70, κατάφερε να ξαναβρεί τον οικονομικό δυναμισμό της, την αυτοπεποίθησή της στο εσωτερικό και τον ηγετικό της ρόλο διεθνώς.
Αξίζει, να δει κανείς σήμερα, πως αντιμετώπιζε τις δύο αυτές δυτικές χώρες ο διεθνής (αλλά και δικός τους εγχώριος) Τύπος στις αρχές της δεκαετίας του 80…
Ως «γίγαντες με πήλινα πόδια» ή «ετοιμοθάνατους πρώην ισχυρούς»!
Η μεταμόρφωση που έγινε στα χρόνια της Θάτσερ και του Ρέηγκαν είναι απίστευτη, για τα δεδομένα (και τις κυρίαρχες αντιλήψεις) της τότε εποχής.
Αξίζει, ακόμα, να δει κανείς πώς αντιμετώπισε ο Τύπος στην Ελλάδα τους δύο αυτούς ηγέτες. Δεν υπάρχει υβριστικό «επίθετο» και κακία ή «χοντράδα» που δεν ειπώθηκε τότε σε βάρος τους!
Η Ελληνική κοινή γνώμη και ο Τύπος που τη διαμόρφωνε
δεν κατάλαβαν απολύτως τίποτε!
Οι άλλες δυτικές χώρες, όμως κατάλαβαν.
Και σιγά-σιγα άρχισαν να μπαίνουν στο δρόμο
που άνοιξε η Θάτσερ και ο Ρέηγκαν.
Στην αρχή υπό την ηγεσία Κεντροαριστερών κομμάτων. (Ο καλύτερος συνεχιστής του Θατσερισμού στη Βρετανία υπήρξε ο Εργατικός Τόνυ Μπλαίρ…)
Κι ύστερα υπό την ηγεσία Κεντροδεξιών – Χριστιανοδημοκρατικών.
Που άρχισαν να μετακινούνται κι αυτά δεξιότερα…
Μέχρι τα μέσα της δεκαετίας του 2000,
στην Ευρώπη κυριαρχούσαν ακόμα οι Κεντροαριστερές κυβερνήσεις.
Σήμερα έχουν σχεδόν εξαφανιστεί.
Το ίδιο και στο Ευρωκοινοβούλιο…
Στην Ελλάδα αντίθετα, η «ηγεμονία των αριστερών ιδεών» από το μεταπολίτευση και μετά – και κυρίως από το 1981 και εντεύθεν – δεν άφησε τη χώρα να παρακολουθήσει τις διεθνείς (και ευρωπαϊκές) εξελίξεις…
Η Αριστερά είχε εμπεδώσει τον κρατισμό…
Και ο κρατισμός εξασφάλιζε την ηγεμονία των απόψεων της Αριστεράς.
Παρ’ όλο που ο όλος ο κόσμος γύρω άλλαζε…
Κάπως έτσι φτάσαμε στην κρίση του 2009-10…
–Στο μεταξύ η Ελλάδα είχε εντελώς από-βιομηχανοποιηθεί.
–Ήταν πια μια κοινωνία που επέμενε να βελτιώνει την «αγοραστική δύναμη» των πολιτών της με κρατικές «παροχές» από δανεικά,
ενώ την ίδια στιγμή συρρικνωνόταν συνεχώς
η παραγωγική βάση της οικονομίας της
και κατέρρεε η ανταγωνιστικότητα των προϊόντων της.
Οι ευθύνες όσων κυβέρνησαν ως τότε είναι προφανείς.
Αλλά οι ευθύνες όσων στήριζαν το κρατικιστικό μοντέλο
και απαιτούσαν όλο και περισσότερες παροχές από δανεικά,
οι ευθύνες όσων αποθάρρυναν επενδύσεις, έκλειναν εργοστάσια
και έδιωχναν επενδυτές, υπήρξαν ολέθριες!
Αυτοί που φωνάζουν σήμερα για τους «προηγούμενους»,
όλοι τους εμπόδιζαν τότε κάθε έγκαιρη μεταρρύθμιση.
Κι αυτοί είναι οι πραγματικοί υπαίτιοι για το «έγκλημα» που συντελέστηκε.
Εν πάση περιπτώσει, το 2008 όλος ο κόσμος βρέθηκε στη δίνη μιας παγκόσμιας κρίσης. Που, όμως, τελικά την ξεπέρασαν όλες οι χώρες…
Η Ελλάδα όμως όχι! Παρασύρθηκε ένα χρόνο αργότερα, το 2009,
σε τέσσερις κρίσεις ταυτόχρονα:
* Κρίση ελλείμματος,
* Κρίση χρέους,
* Κρίση ανταγωνιστικότητας
* Και τελικά τραπεζική κρίση (αν και αυτή δεν υπήρχε στην αρχή, προέκυψε ως «παράγωγο» των δύο πρώτων).
Χρειαζόταν, λοιπόν, ταυτόχρονα:
–«Δημοσιονομική προσαρμογή» (για να εξαλείψει το συντομότερο τα ελλείμματα),
–Αναδιάρθρωση χρέους, παράλληλα με εκτεταμένες αποκρατικοποιήσεις για να θέσει σε έλεγχο το χρέος της που εκτοξεύθηκε.
–Σαρωτικές μεταρρυθμίσεις για να ανακτήσει την ανταγωνιστικότητά της.
–Και ανακεφαλαίωση των τραπεζών της, ώστε να επιστρέψει στην χρηματοδοτική «κανονικότητα» και να μπει σε βιώσιμη ανάκαμψη.
Τότε, στην πρώτη φάση τουλάχιστον,
ούτε η Ευρωπαϊκή Ένωση ήταν έτοιμη να αντιμετωπίσει
μια τόσο γενικευμένη κρίση σε κράτος-μέλος, αλλά ούτε και το ΔΝΤ.
Χώρια που οι μεταξύ τους προστριβές
έκαναν τα πράγματα ακόμα πιο δύσκολα…
Το αρχικό μνημόνιο (του ΓΑΠ) επιχείρησε μόνο το πρώτο από τα τέσσερα – τη δημοσιονομική προσαρμογή – αλλά κι αυτό με λάθος τρόπο:
Λάθος πολλαπλασιαστές και λάθος μείγμα.
Τα άλλα, ούτε τα άγγιξε…
Ο Αντώνης Σαμαράς ως αρχηγός της ΝΔ τότε,
μίλησε για πρώτη φορά τόσο καθαρά για την κρίση του κρατισμού
και για την ανάγκη να διορθωθεί το πρώτο (η δημοσιονομική προσαρμογή – κυρίως να αλλάξει το μείγμα πολιτικής υπέρ της μείωσης σπατάλης με ταυτόχρονη μείωση φόρων) και να προστεθούν τα άλλα τρία που έλειπαν (αποκρατικοποιήσεις, μεταρρυθμίσεις ενίσχυσης της ανταγωνιστικότητας και αναδιάρθρωση χρέους).
Αυτά είπε στις δύο ομιλίες του στο Ζάππειο,
τον Ιούλιο του 2010 και τον Μάϊο του 2011.
Στην Ελλάδα τότε δεν κατάλαβαν και πολλά…
Ακόμα υπάρχουν ηλίθιοι που τον… «ψέγουν» για τα Ζάππεια!
Κι ας δικαιώθηκε σε ό,τι είπε τότε…
Κι ας το παραδέχθηκαν και οι δανειστές ακόμα!
Ο Ελληνικός Τύπος δεν είχε πάρει χαμπάρι, ακόμα τότε,
ότι… κατέρρευσαν οι πρώην σοσιαλιστικές χώρες!
Που να καταλάβει την κρίση του κρατισμού και στην Ελλάδα!
Όμως, στην Ευρώπη κατάλαβαν την κριτική του Σαμαρά.
Δεν τους άρεσε στην αρχή, αλλά την κατάλαβαν…
Και μετά από λίγο διαπραγματεύθηκαν μαζί του
την αλλαγή του πρώτου μνημονίου,
ώστε να διορθωθούν τα λάθη του και να συμπληρωθούν οι παραλείψεις του.
Κι έτσι από τον Ιούλιο του 2012, ανέλαβε ως Πρωθυπουργός
(μαζί με ό,τι είχε παραμείνει από το ΠΑΣΟΚ, υπό τον ηγεσία του «αλλαγμένου» πλέον Βαγγέλη Βενιζέλου) να φέρει σε πέρας το Δεύτερο μνημόνιο.
Το οποίο επί κυβέρνησης Σαμαρά-Βενιζέλου,
ξεπέρναγε τους στόχους του για πρώτη φορά…
–Η χώρα ξεκινούσε βέβαια από πολύ πίσω, αλλά επί δύο χρόνια (2013 και 2014) βρισκόταν στην πρώτη θέση του ΟΟΣΑ σε εφαρμογή μεταρρυθμίσεων που βελτιώνουν την ανταγωνιστικότητα. (Τώρα υποχωρεί πάλι)
–Έκανε την πιο θεματική δημοσιονομική προσαρμογή που έγινε ποτέ: μείωσε το έλλειμμα από -7,2% σε -2,6% σε δύο χρόνια! Τώρα ο Τσίπρας δημιουργεί «πλεονάσματα» διογκώνοντας τα ληξιπρόθεσμα του δημοσίου και συνθλίβοντας φορολογικά τους πάντες…
–Η κυβέρνηση Σαμαρά-Βενιζέλος έκανε και τη μεγαλύτερη απομείωση χρέους που έγινε ποτέ (σε απόλυτα και σχετικά νούμερα), κατά 120 δισεκατομμύρια ευρώ) ή 63% του ΑΕΠ.
–Πέτυχε και την πιο θεαματική επιστροφή στην ανάπτυξη, χωρίς υποτίμηση (από ύφεση -9,5% που παρέλαβε, σε ανάκαμψη 0,6% σε δυόμιση χρόνια!)
Ο Τσίπρας επέστρεψε τη χώρα σε ύφεση-στασιμότητα τα επόμενα δύο χρόνια…
— Η κυβέρνηση του 2012-14 έκανε και τις περισσότερες αποκρατικοποιήσεις που έχουν γίνει ποτέ στην Ελλάδα (που ο ΣΥΡΙΖΑ τις πολέμησε λυσσαλέα τότε, ύστερα τις πάγωσε, ύστερα τις προσυπέγραψε υπό την πίεση της Τρόϊκας, τώρα τις εμφανίζει ως… «δικά του» επιτεύγματα και παράλληλα τις «φρενάρει» συνεχώς!)
Κι όλα αυτά τα πέτυχε η κυβέρνηση Σαμαρά-Βενιζέλου, παρά τη λυσσώδη αντίδραση του ΣΥΡΙΖΑ τότε, και παρά την υπονόμευσή τους από μεγάλο μέρος και του ελληνικού κατεστημένου και τμημάτων των εσωτερικών τους «κατεστημένων».
Που φοβούνταν την αλλαγή μοντέλου που έφερναν.
Γιατί στην Ελλάδα – να τα λέμε όλα – μετά από 40 χρόνια κρατισμού,
τόσο η μεγάλη επιχειρηματικότητα είναι κρατικοδίαιτη,
όσο και η μικρή επιχειρηματικότητα ζούσε μέσα στη στρέβλωση της φοροδιαφυγής, του εύκολου δανεισμού και των «επιδοτήσεων».
Τα παραγωγικά τους ανακλαστικά είχαν αδρανήσει.
Και τα επιχειρηματικά τους ένστικτα, είχαν αμβλυνθεί.
Κι έτσι ο Σαμαράς έφτασε την Ελλάδα ως την «πηγή»,
αλλά οι Έλληνες «δεν ήπιαν νερό»!
Γιατί ενώ έβγαζε με τη σύμφωνη γνώμη και των δανειστών πλέον,
την Ελλάδα από τα μνημόνια, τελικά ανατράπηκε από το ΣΥΡΙΖΑ…
Ο οποίος προσπάθησε να αναβιώσει τον κρατισμό.
Κι αυτό προσπαθεί ακόμα.
Και δεν τα καταφέρνει, γιατί οι δανειστές δεν τον αφήνουν.
Και δεν μπορεί ούτε να αλλάξει ρότα και να γίνει αυτός «φιλελεύθερος μεταρρυθμιστής», γιατί θα τον ανατρέψουν οι ίδιοι οι δικοί του.
Που όλα μπορούν να του τα συγχωρήσουν,
εκτός από το να θυσιάσει την «ιερά αγελάδα» του κρατισμού.
Ο Τσίπρας χτύπησε ανελέητα τη μεσαία τάξη: τη μικρή και τη μεσαία επιχειρηματικότητα, τους αυτεπάγγελτους, και τους αγρότες.
Με αλλεπάλληλες φορο-επιδρομές!
Γι’ αυτό και ό,τι κι αν προσπαθεί, ό,τι κι αν λέει, δεν το βγαίνε τίποτε.
Κάντε ένα απλό «πείραμα»:
Ρωτήστε όποιον θέλετε γύρω σας:
–Πώς θα του φαινόταν αν αύριο γυρίζαμε, ας πούμε, σε τέσσερα πράγματα:
Σε ΦΠΑ όσο επί Σαμαρά, σε εισφορά αλληλεγγύης μικρότερη κατά 30%,
σε φόρο πετρελαίου μικρότερο κατά 30%,
σε (μειωμένες) ασφαλιστικές εισφορές, όσο επί Σαμαρά
και σε συντάξεις, επίσης όσο επί Σαμαρά…
Αυτά μόνο, τίποτε άλλο. Πώς θα του φαινόταν;
Η απάντηση που θα πάρετε απ’ όλους είναι:
–Που τέτοια τύχη; Δεν γίνονται τέτοια θαύματα!
Αυτό για το οποίο πριν τρία χρόνια πολλοί γκρίνιαζαν,
τώρα σε όλους φαίνεται «πολύ καλό για να είναι αληθινό»
Έτσι, Σαμαράς και Τσίπρας έκαναν μαζί δύο… καλά:
–Πρώτον ο Σαμαράς έδειξε ότι υπάρχει άλλος δρόμος
(μείωση φόρων, μείωση σπατάλης, ενίσχυση της επιχειρηματικότητας,
μεταρρυθμίσεις ανταγωνιστικότητας,
και εκτεταμένες αποκρατικοποιήσεις – που γίνονται!)
–Δεύτερον, ο Τσίπρας χτύπησε ανελέητα τη μεσαία τάξη
και την… αφύπνισε!
Ή τουλάχιστον αφύπνισε τα ανακλαστικά μεγάλου μέρους της…
Κατάλαβαν ότι Κρατισμός σημαίνει υπέρ-φορολόγηση.
Κι ότι Αριστερά σημαίνει ισοπέδωση της επιχειρηματικότητας.
Ο Τσίπρας δεν μπορεί να καταστείλει την κοινωνική δυσφορία
που ο ίδιος προκάλεσε συντρίβοντας τη μεσαία τάξη.
–Δεν μπορεί να ρίξει πληθωρικό χρήμα,
γιατί δεν ελέγχει το «Νομισματοκοπείο».
–Και δεν μπορεί να χρησιμοποιήσει το στρατό ή την αστυνομία
για να τρομοκρατήσει τους αντιπάλους του, όπως κάνει ο Μαδούρο.
Είμαστε στην Ευρώπη και το ευρώ. Αυτά αποκλείονται.
Όποιος τα ’βαλε με τη μεσαία τάξη,
χωρίς να μπορεί ούτε να την «εξαγοράσει»,
αλλά ούτε και να την τρομοκρατήσει, το πλήρωσε ακριβά.
Αυτή είναι η πηγή δύναμης για τη ΝΔ σήμερα!
Όχι ο απροσδιορίστου ταυτότητας… «μεσαίος χώρος»,
Όχι το απροσδιορίστους φυσιογνωμίας… «κέντρο».
Αλλά η μεσαία τάξη! Που αυτή συνθλίβεται σήμερα.
Κι αυτή αναζητά λύτρωση:
Δηλαδή λιγότερη φορολογία και περισσότερη ασφάλεια.
Φιλελεύθερα αναπτυξιακά οράματα,
ώστε να συντριβεί για πάντα ο κρατισμός.
Και πατριωτική ανάταση, γιατί μόνο με εθνική αυτοπεποίθηση
μπορούν να συντριβούν όλες οι αντιστάσεις
στις ραγδαίες μεταρρυθμίσεις που χρειάζονται.
Τόσο η Θάτσερ όσο και ο Ρέηγκαν άσκησαν φιλελεύθερη πολιτική
ποντάροντας στο πατριωτικό φρόνημα των λαών τους.
Ο Σαμαράς σας έδειξε το δρόμο.
Ο Τσίπρας αφύπνισε τη μεσαία τάξη και σας την φέρνει στο πιάτο.
Φιλελεύθερος λόγος και πατριωτικό φρόνημα
είναι ο συνδυασμός που μπορεί να σαρώσει.
Το νου σας στη μεσαία Τάξη!
