Σύμφωνα με τον David Phillips, καθηγητή κοινωνιολογίας των ΗΠΑ, ο οποίος εξέτασε 57 εκατομμύρια βεβαιώσεις θανάτων που έγιναν μεταξύ του 1979 και 2004, την Πρωτοχρονιά συμβαίνουν οι περισσότεροι θάνατοι.
Η εποχικότητα του θανάτου -περισσότεροι νεκροί τον χειμώνα, λιγότεροι το καλοκαίρι-, είναι ένα μυστήριο δημόσιας υγείας, άλυτο εδώ και δεκαετίες, αλλά γνωστό.
Σύμφωνα με τον καθηγητή David Phillips, όχι μόνο περισσότεροι άνθρωποι πεθαίνουν τον χειμώνα, αλλά την ημέρα της Πρωτοχρονιάς καταγράφονται οι περισσότεροι θάνατοι. Ο καθηγητής παρατήρησε ότι την 1η Ιανουαρίου οι θάνατοι αυξάνονταν από τις 40 000 στις 60 000.
Το θέμα είναι να καταλάβουμε γιατί συμβαίνει αυτό: γίνονται περισσότερες αυτοκτονίες, περισσότερα τροχαία, περισσότερα δυστυχήματα από κατανάλωση αλκοόλ; Οχι. Ο Philips εξηγεί ότι είναι δύσκολο να κατανοήσουμε ποιοί είναι οι λόγοι αυτών των θανάτων, αλλά σε καμία περίπτωση δεν οφείλονται σε εξωγενείς παράγοντες. Προκαλούνται από ασθένειες ή γηρατειά και όχι από δυστυχήματα ή δολοφονίες ή από άλλους λόγους που δεν έχουν σχέση με την υγεία.
Ο καθηγητής Phillips παρατήρησε, εξετάζοντας τ57 εκατομμύρια βεβαιώσεις θανάτων ότι το «πικ» ήταν τα Χριστούγεννα και την Πρωτοχρονιά και αναζήτησε τους λόγους. Βρήκε ότι δεν οφείλεται στο κρύο ή στο γεγονός ότι οι άνθρωποι μένουν κλεισμένοι στο σπίτι τους.
Κατέληξε λοιπόν σε ένα συμπέρασμα: οι άνθρωποι αποφεύγουν να πάνε στον γιατρό ή στα επείγοντα, κατά τη διάρκεια των γιορτών και προτιμούν να μείνουν κοντά στην οικογένειά τους. Για παράδειγμα, ορισμένοι αισθάνονται κάποιες ενοχλήσεις στην καρδιά, κατά τη διάρκεια ενός γεύματος και περιμένουν να τελειώσει για να το πουν στους δικούς τους, ενώ σε αυτές τις περιπτώσεις κάθε λεπτό μετράει.
Ο άλλος λόγος είναι εξίσου σοβαρός: τα νοσοκομεία δεν έχουν έμπειρο προσωπικό κατά τη διάρκεια των γιορτών.
Ο Phillips παραδέχεται ότι χρειάζεται περισσότερες έρευνες για να επιβεβαιώσει τα συμπεράσματά του, ωστόσο δίνει μια συμβουλή: «Αν σας εμφανιστεί ένας πόνος ή ένα πρόβλημα στις γιορτές, μην πείτε θα το δω αργότερα!»
Πέντε χρόνια πριν την έρευνα του Phillips, ο γιατρός Robert Kloner, του πανεπιστημίου της Νότιας Καλιφόρνιας είχε μελετήσει δεδομένα ετησίων θανάτων της περιοχής του Λος Αντζελες, με τους συναδέλφους του από το Good Samaritan Hospital. Εψαξαν να βρουν αν υπήρχαν τόσοι πολλοί θάνατοι στην ηλιόλουστη περιοχή της νότιας Καλιφόρνιας με άλλες περιοχές πιο παγωμένες.
Με έκπληξη παρατήρησαν ότι το «πικ» των θανάτων -εξετάζοντας 222 265 βεβαιώσεις θανάτων εξαιτίας καρδιακών προσβολών, μεταξύ 1985 και 1999-, ήταν στις 25 και 26 Δεκεμβρίου και κυρίως την 1η Ιανουαρίου.
Για τον γιατρό Kloner, το «πικ» θνησιμότητας της 1ης Ιανουαρίου ειδικότερα δεν μπορούσε να εξηγηθεί μόνο για λόγους αλλαγής θερμοκρασίας. «Παρότι οι χαμηλές θερμοκρασίες παίζουν έναν ρόλο, άλλοι παράγοντες, όπως το ξεφάντωμα ή αντίθετα το στρες των διακοπών μπορεί να παίζουν ρόλο», ήταν το συμπέρασμά του.
Επιπλέον, ο Patrick Guérin, αντιπρόεδρος των SOS-Médecins Γαλλίας δηλώνει:
«Η κατανάλωση οστρακοειδών ή οι μεγάλες ποσότητες φαγητού στις γιορτές είναι κλασικές περιπτώσεις όπου αυξάνεται ο κίνδυνος θανάτου. Εχει παρατηρηθεί ότι από τις 54 περιπτώσεις καρδιακών προβλημάτων περνάμε στις 100 000 για άτομα ηλικίας 85 ετών, την εβδομάδα πριν τα Χριστούγεννα και από τις 96 περιπτώσεις στις 100 000 την εβδομάδα της Πρωτοχρονιάς», όπως γάφει το iefimerida.gr