Ο οίκος Fitch αναβάθμισε κατά μία βαθμίδα την αξιολόγηση για τη μακροπρόθεσμη πιστοληπτική ικανότητα της Ελλάδας, από ΒΒ σε ΒΒ+ σταθερό outlook. Αναμένει καλύτερα αποτελέσματα για το έλλειμμα και το χρέος το 2022-2024, χάρη στην ισχυρότερη ονομαστική ανάπτυξη, την υπεραπόδοση του προϋπολογισμού και την ευνοϊκή δομή εξυπηρέτησης του χρέους.
Ο οίκος προβλέπει περαιτέρω μείωση του ελλείμματος γενικής κυβέρνησης στο 1,8% του ΑΕΠ το 2024 από εκτιμώμενο 3,8% το 2022. Αυτό υποδηλώνει βελτίωση στο πρωτογενές ισοζύγιο κατά 2,5 ποσοστιαίες μονάδες, σε πλεόνασμα 0,9% το 2024 (και μηδενικά επίπεδα το 2023).
Επισημαίνεται κάποια αβεβαιότητα για τις δημοσιονομικές πολιτικές μετά τις εκλογές αλλά τα ρίσκα είναι μετριασμένα λόγω της ευρείας συναίνεσης και καλού ιστορικού στη δημοσιονομική πειθαρχία.
Το 2022 η Ελλάδα επωφελήθηκε από πολύ υψηλή ονομαστική ανάπτυξη και πολύ ήπια αύξηση στο κόστος των επιτοκίων, οδηγώντας σε μείωση ρεκόρ καά 24,5 ποσοστιαίες μονάδες στο λόγο χρέους γενικής κυβέρνησης/ΑΕΠ στο 170%. Ο οίκος αναμένει ότι ο δείκτης χρέους θα μειωθεί με πιο συγκρατημένο ρυθμό μεσοπρόθεσμα, λόγω των πρωτογενών πλεονασμάτων.
Στα επίπεδα του 160,6% το 2024, ο δείκτης χρέους εξακολουθεί να είναι στα υψηλότερα μεταξύ των χωρών που καλύπτει η Fitch και πάνω από 3 φορές ο μέσος όρος των χωρών με αξιολόγηση «BB». Ωστόσο, παράγοντες όπως το χαμηλό κόστος εξυπηρέτησης του χρέους, οι πολύ μεγάλες λήξεις (κοντά στα 20 έτη) και τα σημαντικά αποθέματα ρευστών διαθεσίμων (περίπου 15% του ΑΕΠ) μειώνουν τους κινδύνους των δημόσιων οικονομικών.
ΤΟ ΙΣΟΖΥΓΙΟ
Προβλέπουμε σταδιακή μείωση του ελλείμματος του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών (CAD) σύμφωνα με τη βελτίωση των δεδομένων στο εμπόριο και τις συνεχιζόμενες ισχυρές τουριστικές εισροές, από εκτιμώμενο 8% του ΑΕΠ το 2022 σε μέσο όρο 5,5% το 2023-2024. Τα αυξανόμενα επίπεδα άμεσων ξένων επενδύσεων και οι σταθερές ροές κεφαλαίων από την ΕΕ θα στηρίξουν το ισοζύγιο πληρωμών. Η προβλεπόμενη πτώση των διεθνών υποχρεώσεων, σε συνδυασμό με την ισχυρή αύξηση του ονομαστικού ΑΕΠ, σημαίνει ότι ο λόγος του καθαρού εξωτερικού χρέους θα βελτιωθεί περαιτέρω κατά την περίοδο πρόβλεψης (από περίπου 128% του ΑΕΠ το 2022), αν και θα παραμείνει μεταξύ των υψηλότερων για τις χώρες που παρακολουθεί η Fitch.
ΟΙ ΕΚΛΟΓΕΣ
Είναι πιθανό η χώρα να έχει δύο διαδοχικές εκλογές τους επόμενους μήνες, καθώς προς το παρόν κανένα κόμμα δεν φαίνεται πιθανό να κερδίσει την πλειοψηφία με απλή αναλογική (αναμένονται το 2ο τρίμηνο του 2023). Αυτό σημαίνει ότι ο εκλογικός κύκλος είναι πιθανό να είναι πιο μακρύς, περιορίζοντας τα περιθώρια άσκησης πολιτικής φέτος. Ωστόσο, απότομες αλλαγές πολιτικής είναι απίθανες ακόμη και αν υπάρξει αλλαγή κυβέρνησης. Οι σχέσεις με την ΕΕ έχουν σταθεροποιηθεί υπό τις κυβερνήσεις τόσο της κυβερνώσας κεντροδεξιάς Νέας Δημοκρατίας όσο και του αριστερού ΣΥΡΙΖΑ, με τη χώρα να απομακρύνεται σταδιακά από το εποπτικό πλαίσιο μετά την κρίση.
ΟΙ ΤΡΑΠΕΖΕΣ
Συνεχίζει να σημειώνεται σημαντική πρόοδος στη μείωση των μη εξυπηρετούμενων δανείων (ΜΕΔ), με τον εγχώριο δείκτη ΜΕΔ να υποχωρεί στο 9,7% το τρίτο τρίμηνο του 2022, κάτω από 10% για πρώτη φορά από το 2009, λόγω των συναλλαγών τιτλοποίησης στο πλαίσιο του Ελληνικού Σχέδιο Προστασίας Περιουσιακών Στοιχείων («Ηρακλής») και την οικονομική ανάκαμψη ευρείας βάσης. «Αναμένουμε περαιτέρω βελτίωση της ενεργητικής θέσης του κλάδου. Οι δείκτες ΜΕΔ σε μη συστημικές τράπεζες θα παραμείνουν πρόκληση, αλλά καθώς αυτές οι τράπεζες αντιπροσωπεύουν λιγότερο από το 5% του κλάδου, οι πιθανοί κίνδυνοι (συμπεριλαμβανομένου του δημόσιου τομέα) είναι πολύ μέτριοι.
Η ζήτηση για πίστωση των νοικοκυριών παραμένει ασθενής, αλλά η συνολική πίστωση προς τον ιδιωτικό τομέα επιταχύνθηκε το β’ εξάμηνο του 2022. Οι μειωμένοι μακροοικονομικοί κίνδυνοι, η ανθεκτικότητα στην αγορά εργασίας, τα μέτρα κρατικής στήριξης και η συνεχής αύξηση των τιμών των ακινήτων αναμένεται να μετριάσουν την πίεση στους δανειολήπτες».
Ο ΠΛΗΘΩΡΙΣΜΟΣ
Αναμένεται επιβράδυνση του πληθωρισμού, από 9,3% το 2022, σε 5,0% το 2023 και μόλις 1,5% το 2024, καθώς οι τιμές στην Ενέργεια και στα Εμπορεύματα θα υποχωρήσουν.
Ο βασικός πληθωρισμός αναμένεται επίσης να υποχωρήσει, αλλά με πιο ήπιο ρυθμό.
Η τροχιά των εξελίξεων σε ό,τι αφορά τους μισθούς συνιστά κίνδυνο – ιδίως εάν η αγορά εργασίας παραμείνει σφιχτή και οι υψηλότεροι μισθοί σε ορισμένους τομείς, όπως οι υπηρεσίες ή οι κατασκευές, διαχυθούν στην υπόλοιπη οικονομία.
ΤΟ ΣΧΟΛΙΟ ΤΟΥ Χ.ΣΤΑΙΚΟΥΡΑ
«Πρόκειται για τη 12η αναβάθμιση της ελληνικής οικονομίας τα τελευταία 3,5 χρόνια, παρά τις διαδοχικές, εξωγενείς κρίσεις. Η παραπάνω θετική εξέλιξη αποτελεί ακόμα έναν καρπό – και, ταυτοχρόνως, πιστοποίηση – της υπεύθυνης, οικονομικά αποτελεσματικής και κοινωνικά δίκαιης οικονομικής πολιτικής της Κυβέρνησης, της διορατικής εκδοτικής στρατηγικής, της διατήρησης των ταμειακών διαθεσίμων σε ασφαλή επίπεδα, της υλοποίησης διαρθρωτικών αλλαγών, της βελτίωσης της σύνθεσης του ΑΕΠ μέσω της σημαντικής αύξησης των επενδύσεων και των εξαγωγών, της δραστικής μείωσης των “κόκκινων” δανείων στα χαρτοφυλάκια των τραπεζών, της συρρίκνωσης της ανεργίας και της εμπροσθοβαρούς αξιοποίησης των ευρωπαϊκών πόρων, πρωτίστως από το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας. Η σημερινή αναβάθμιση επιβεβαιώνει, επίσης, ότιο εθνικός στόχος για την επίτευξη της επενδυτικής βαθμίδας εντός του 2023 – με πολλαπλά οφέλη για την κοινωνία και την οικονομία – είναι εφικτός»
